Categorieën
Levenslessen Levensprincipes

Even Stilstaan!

Ondanks dat ik regelmatig momenten stilgestaan bij hetgeen ik doe, is dat uiteindelijk niet voldoende gebleken. Onlangs ben ik door het leven stilgezet!

Het lijkt soms alsof bij de één het leven toelacht en bij de ander de ene tegenslag na de ander heeft. Sommige mensen lijken altijd in balans te zijn, anderen lopen deze balans voortdurend te zoeken. Een ingewikkeld spel wat het “leven” heet.

Het leven (volgens de theorie van Erik Erikson (1902-1994)) kenmerkt zich uit het doorlopen van verschillende fasen; vertrouwen (0-1,5 jaar, autonomie (1,5-3 jaar), initiatief (3-6 jaar), competentie (6 jaar-pubertijd), identiteit (adolescentie), intimiteit (jongvolwassen), productiviteit (middelbare leeftijd), tevredenheid (ouderdom). Het lijkt wel of er tot een jaar of 25, wanneer de productiviteit ongeveer begint, een vat is gevuld waaruit de rest van het leven wordt getapt.

Vanaf een jaar of 25 beginnen de contouren van het leven zich te vormen en de lijn naar het ouder worden ingezet. Vanaf dat moment worden je kwaliteiten, studie en persoonlijke ontwikkeling ingezet om te komen tot wat heet het “echte” leven.

Diverse life-events komen en gaan; relaties, kinderen, banen en opdrachten, maar ook verlies, overlijden en teleurstellingen.

Deze life-events hebben het kenmerk dat ze tegen je aan duwen, je van richting veranderen. De wijze waarop je als persoon bent, hoe je bent gevormd, maakt of je hier wel of niet goed mee kan omgaan.

Terugkijkend heb ik persoonlijk een aantal grote life-events niet goed verwerkt. Dat wil zeggen, het gebeurde….. en door zonder er goed bij stilgestaan te hebben. Ik heb weinig momenten gehad en genomen waarop ik mijn leven overdacht, wat voelde ik, wie helpt me bij dat gevoel en wat ga ik nu doen. Waarom? Ik heb niet geleerd dat dit belangrijk is en mijn emoties te plaatsten en serieus te nemen.

Terugkijkend kan ik wel duiden waar een life-event mij een duw gegeven heeft, een beetje uit koers, maar niet erg; gewoon… doorgaan. Nu verschillende life-events verder was de haven niet meer in zicht en ben ik op de rotsen geklapt.

De les; neem tijd voor jezelf; een klooster, wandeltocht, een reis; doe iets waarin je zonder sociale media afzakt in je eigen gedachten; schrijf dingen op, je pijn, verdriet, plezier en genot. Zoek mensen op en bespreek het, niet alleen je partner, maar ook goede vrienden en/of je therapeut!

Sta eens stil voordat je stilgezet wordt.

(deze publicatie wordt in de loop van tijd nog verfijnd; tips zijn welkom)

Categorieën
Levenslessen

Uitten van emoties

Voordat je dit artikel leest is het van belang om de aanwezigheid van emoties te begrijpen en hoe je hiermee om kan gaan. Emoties kunnen je overvallen. Lees in voorbereiding dit artikel; het maakt deel uit van dat je jezelf leert kennen.

Wanneer we onze emoties aan elkaar uitten, verdiepen relaties, groeit onze verbondenheid en begrip voor elkaar. Het begrijpen van elkaars emoties maakt dat we ons minder eenzaam voelen. We hebben elkaar nodig.

Emoties geven aan dat er iets indruk op je maakt. Elke emotie kent zijn eigen uitingsvorm, maar is ook afhankelijk van de persoon. Sommige mensen die boos zijn, uitten zich dat meteen in verbaal geweld, agressie en/of zelfs rood aanlopen. Anderen mensen worden heel stil en trekken zich terug, terwijl ze ook boos zijn.

Bij emoties van verdriet, teleurstelling en/of gevoelens van eenzaamheid zie je hetzelfde als bij andere emoties. De ene kan daar goed uiting aan geven, de ander helemaal niet en wordt verlegen.

Het uitten van je emoties is goed, maar heeft een belangrijke keerzijde. Wanneer je het gevoel hebt om je emoties te gaan uitten, betekent dat vaak dat het gedrag van de ander je heeft geraakt. Wanneer je dit aan een ander dan die persoon wil uitten is dat weer anders dan dat je het aan de persoon zelf wil vertellen.

Wanneer je je emoties zoals boosheid, irritaties en teleurstellingen aan de ander vertelt, kan dat heel confronterend voor de ander zijn. Het is niet altijd vanzelfsprekend dat de ander dat begrijpt en er goed mee kan omgaan. Wanneer je de emotie zelf op dat moment nog ervaart (bijvoorbeeld boosheid), dan bestaat de kans dat je naast de reden van de boosheid, je dit zo heftig brengt, dat de ander hiervan schrikt en je boosheid niet begrijpt. Je emotie komt dan te heftig over en dan mist het zijn doel.

Het kan zijn dat de persoonlijkheid van de ander jouw emotie te confronterend vindt en (tijdelijk) afstand van je neemt. Dit hoeft overigens niet erg te zijn, maar realiseer je je dat een ander reageert op je wanneer je je emoties uit.

Algemeen gesteld; het is goed om je emoties te uitten. Enige zelfbeheersing is gewenst en… oefening baart kunst. Wanneer het gesprek niet goed is gegaan, kun je er altijd op terugkomen en aangeven dat je het opnieuw, maar passender wil zeggen! Wees niet te trots om soms terug te komen op iets wanneer het zijn doel niet heeft bereikt.

  • Probeer het gesprek aan te gaan op het moment wanneer je de emotie zelf niet meer voelt, maar wel goed kan verwoorden.
  • Bespreek het eerst met een ander, zodat hij/zij je kan helpen om te komen tot een goede verwoording.
  • Houd rekening met de reactie van de ander, wees daar bewust van. Neem jezelf serieus, maak het niet te klein, maar ook niet groter zodat je relatie met de ander beschadigd.

Wijsheid en fijngevoeligheid toegewenst.

Categorieën
Levensprincipes Wetenschappelijke link

Transactionele Analyse

Hierbij een verkorte toelichting op de transactionele analyse. Het doel van dit artikel is inzicht geven wat het globaal inhoud en de consequenties hiervan te benoemen. Een meer exacte uitleg is te vinden Wikipedia en er is uiteraard literatuur te vinden die deze persoonlijkheidstheorie verder uitdiepen.

Deze verkorte samenvatting haalt ook een aantal elementen aan die voortkomen uit de transactionele analyse; hopelijk ontstaat het inzicht dat de principes van (persoonlijkheids)theoriën in het algemeen niet moeilijk zijn, veelal met elkaar samenhangen en een bepaalde logica hebben. Ingewikkeld is wanneer je het concreet wil toepassen in het leven hier en nu.

Als individu ben je een opzichzelfstaande ego; vanuit je ego heb je behoefte aan relaties; in relaties is communicatie essentieel. Door hoe je met elkaar omgaat, met elkaar spreekt of situaties beleefd, voel je je verbonden, begrepen en/of geholpen.

Het woord ego komt misschien niet vriendelijk over, maar het geeft aan dat het om de persoon op zichzelf gaat. Elke ego (mens etc..) is opgegroeid in een bepaalde context, heeft kwaliteiten en beperkingen, een bepaalde rol (in de maatschappij) en verwachtingen van de ander.

Veel voorkomende verwachtingen komen voort uit projectie; jij verwacht van de ander dat degene het op dezelfde wijze doet en/of begrijpt zoals jij dat doet. Dat is nog maar de vraag of dat eerlijk naar de ander toe is.

Daarnaast heeft iedereen ook zijn eigen kwaliteiten en/of beperkingen. Wat jij kan, hoeft een ander niet te kunnen en wat een ander doet, hoef jij niet te doen.

Dan heb je ook nog persoonlijkheden en emoties; de één is snel op de tenen getrapt, terwijl de ander heel veel geduld heeft. Gaat de ene rustig met frustraties om, de ander kan vanuit dezelfde situatie heel anders reageren.

Als laatste en dat staat vrij centraal in de transactionele analyse, is welke rol je zelf inneemt en welke rol je van de ander verwacht (ouder/volwassene/kind). Ben je altijd vaderlijk/moederlijk of sta altijd gelijkwaardig in contact? Of verwacht je altijd dat een ander voor je klaar staat om te helpen? Belangrijk is hoe de ander hierin staat en weten jullie het van elkaar?

Hoe logisch dit allemaal klinkt; in de praktijk is dat niet altijd zo. Waarom? omdat heel veel patronen en verwachtingen zich onbewust manifesteren. Je hebt het niet in de gaten, maar je komt soms anders over dan je het bedoeld. Maar ook zegt de ander misschien iets wat hij/zij helemaal zo niet bedoeld. Het is goed om hier bewust van te zijn.

De negatieve gevolgen zijn dat er een conflict kan ontstaan uit een misverstand; het elkaar niet begrijpen. Ook dat vanzelfsprekendheden, voor de ander niet vanzelfsprekend zijn; gevolg is onbegrip en misverstand. Op dit niveau gaan relaties uit elkaar en lukt het niet om de juiste hulp te vragen of ontvangen.

Om dit te voorkomen is het belangrijk dat je jezelf kent en vanuit jezelf de ander altijd met vragen tegemoet treedt. Voordat je een conclusie trekt; stel eerst een vraag. Voorbeeld; iemand heeft je 3x achtereen niet begroet; voor je een conclusie trekt, stel de ander een vraag hierover.
Je krijgt ongevraagd ongepast advies, je voelt je daardoor gekleineerd; stel de ander de vraag wat hij/zij bedoeld met het advies en dat je je hier niet goed bij voelt.

Neem de tijd om af te stemmen met de ander, dat het helder wordt dat jullie het over hetzelfde hebben. Je zult verbaasd staan hoe snel relaties verdiepen en het ontstaan van waardering voor elkaar.

Succes!

Categorieën
Wetenschappelijke link

Hechting; de essentie van relaties?

Dit artikel is geïnspireerd op een publicatie van NRC dd 23 december 2022 “Is een onveilige hechting bepalend voor de rest van het leven?”

Hechting is in de jaren vijftig een belangrijk thema geworden en er zijn methodes gevonden om inzicht te krijgen hoe een kind zich hecht aan haar opvoeder(s). Op deze wijze is het mogelijk om na te gaan of iemand veilig of onveilig gehecht is.

Het belang hiervan is niet alleen de constatering van een (on)veilige hechting, maar juist over de gevolgen hiervan. Een onveilige hechting wordt en veelal een bron gezien van een scheve (emotionele) ontwikkeling. Gevolgen kunnen beperkt of enorm zijn; relatieproblemen, angststoornissen, regulatieproblemen, leerproblemen, etc.. Het kan zijn dat men gaandeweg het leven op een normale wijze de dingen leert, maar ook dat iemand helemaal escaleert en alle problemen die er tussenin vallen.

De totale afhankelijkheid van opvoeders bij de geboorte en hoe er in dier periode met iemand is omgegaan, is van grote waarde hoe iemand zich ontwikkelt. De belangrijkste thema’s; eigen waarde, vermogen om relaties aan te gaan en een gezond psychisch leven vinden hun oorsprong bij de start van het leven.

In de sociale wetenschappen is niet zoals de wiskunde alles vastomlijnd en in beton gegoten. Het artikel gaat over dat rondom de wetenschappelijke benadering discussie is. In details is dit een gegeven; maar in de grote lijn is het goed om na te gaan hoe dit in ons leven zich heeft gevormd.

Om ons eigen emotioneel leven te doorgronden is het goed om na te gaan of onze vroege kindertijd zich gekenmerkt heeft met gezonde interacties (met opvoeders), waren de opvoeders / gezinsleden betrouwbaar? hoe werd omgegaan met emoties, rouw en verlies? hoe werden de belangrijke mijlpalen gevierd? was je als kind (on)gewenst en hoe uitte zich dat?

De hechtingstheorie en onderzoek is met name gericht op de westerse wereld, een perfecte omgeving met duidelijke conclusie. In de praktijk moeilijk na te bootsen. Het stellen van bovenstaande vragen aan jezelf / therapeut, dan raak je de kern of je kan begrijpen wat er nu met gebeurd en welke lessen je nog te leren hebt.

Wijsheid.

Categorieën
Goed om te weten!

Wat is nu het probleem?

Daar zit je dan, met je handen in je haar, gefrustreerd tot op het bot en het gevoel dat de hele wereld tegen je is. Het kan ook simpeler, voor de zoveelste keer een poging gedaan om het op te lossen, het lukt maar niet. Of je bent al heel lang bezig om een nare gewoonte te tackelen, maar die blijft maar terugkomen.

Frustraties en problemen doen iets met onze emoties; het maakt ons boos, gefrustreerd, agressief of verdrietig. De kunst zal zijn om dit los te gaan koppelen van hetgeen waar je tegenaan loopt.

Waarschijnlijk heb je van alles al geprobeerd, op dit moment heb je geen oplossing en heeft het dus geen zin om in mogelijke oplossingen te blijven denken.

Vraag 1; ben jij de enige die dit probleem ervaart? Of ervaart/heeft een ander ook een probleem wanneer er geen oplossing komt?
Vraag 2; heeft jou probleem / frustratie te maken met een voldongen feit?
Vraag 3; omschrijf het probleem eens in de “ik” vorm. Probeer geen emoties of een oplossing te benoemen. Hierbij een aantal voorbeelden; “ik heb geen geld om deze rekening te betalen” of “ik voel me niet fijn omdat mijn vriend(in) rare opmerkingen heeft gezegd” of anders “ik weet niet waarom, maar ik zit al langere tijd niet goed in mijn vel”.

Wanneer je nu stilstaat bij hetgeen waar je tegenaan loopt met jezelf of de ander, de kunst zal zijn om daar een periode (dag/week) bij stil te staan zonder dat je in actie komt. Voeg zinnen toe die te maken hebben met wat je hierin ervaart.

Bijvoorbeeld; “ik heb geen geld, ik maak me zorgen over de gevolgen hiervan, ik overzie het niet” of “die vriendin is belangrijk voor me, ik voel verdrietig of boos dat zij die opmerkingen heeft geplaatst” of “ik zit niet goed in mijn vel, zonder dat ik het wil ben ik onvriendelijk naar anderen”

Het is goed om dit onderwerp met iemand te bespreken; uitsluitend wat je ervaart; een oplossing komt later! Je gaat het verschil zien tussen je emoties en waar je tegenaan loopt. Wanneer je dit onderscheidt gaat maken dan pas kom je een stap dichterbij naar een werkende oplossing.

Succes!